‘Allemoale tuupe tegoare’ (Gents voor ‘allemaal samen’) Peter Dierinck
Kwartiermaken in Gent en Sledinge (België)
In 'Verder met kwartiermaken. Naar de verwelkoming van verschil' (Kal, Post en Wilken, 2013) verhaalt Peter Dierinck indringend over de aanleiding om kwartier te maken vanuit het psychiatrisch centrum Gent-Sleidinge. Hoe kan stigmatisering van opgenomen en niet opgenomen patiënten tegengegaan worden en hoe kunnen buurtbewoners uitgenodigd worden tot het leggen van contacten, zonder aan hun angsten of ongerustheid voorbij te gaan.
In Vlaanderen laten mensen zoals psychoanalist Paul Verhaeghe en psychiater Dirk De Wachter een kritische stem horen door steeds meer aandacht te hebben voor de invloed van maatschappelijke veranderingen op psychologische en psychiatrische moeilijkheden. Ze stappen helemaal weg uit het paradigma van de patiënt als een louter biologisch construct met meetbare symptomen waarvoor dan de geschikte medicatie moet gegeven worden. Ze geven kritiek op ons neoliberaal sociaaleconomisch model dat belang heeft bij deze manier van denken over psychisch kwetsbare mensen. Hun visie vindt zeer sterk aansluiting bij het denken rond Kwartiermaken dat ook op zoek gaat naar andere vormen van samenleven waarin mensen met een psychische kwetsbaarheid een plaats als burger kunnen vinden. En dan denk ik maar aan wat Doortje Kal beschrijft als ‘kwetsbaar burgerschap’. Het gaat dus ook over het zoeken naar een andere invulling van wat zorg betekent in onze samenleving. Het inspireerde Roel De Cuyper (directeur van het psychiatrisch centrum Gent-Sleidinge) op de studiedag in Gent tot de uitspraak:
“Kwartiermaken (… ) kan leiden tot een bewust burgerschap, waardoor er een vervlechting kan komen met de zorg voor de ander, voor de ‘kleine goedheid’ van Levinas. Dit kan zelfs leiden tot een mild collectief verzet, dat hedendaags meer dan nodig is. Ik wil jullie dus oproepen tot burgerlijke ongehoorzaamheid tegen een neoliberale gestructureerde maatschappij, niet door misplaatst verzet, maar onder andere door het Kwartiermaken aan zet te brengen binnen een breed maatschappelijk debat.”