Meedoen gaat niet vanzelf online
'Kwartiermaken in theorie en praktijk' van Kal, Post en Scholtens nu geheel digitaal beschikbaar
Geplaatst: 14 aug 2017 Zomer 2012, precies vijf jaar geleden, kwam bij Tobi Vroegh 'Meedoen gaat niet vanzelf' uit. Daniël Giltay Veth noemt het in het Voorwoord 'een optelsom van leerervaringen in het kwartiermaken. En verderop:"In de dagelijkse omgang met beleidsmedewerkers in het sociale domein heb ik gemerkt dat het gros werkelijk geen idee heeft van het bestaan van al deze belangwekkende praktijken." Dit door Rutger Post prachtig vormgegeven boek is vrijwel uitverkocht, maar nu dus in z'n geheel te downloaden. Jean Pierre Wilken, lector Participatie, Zorg en Ondersteuning Hogeschool Utrecht stelt in het Nawoord:"Kwartiermaken beoogt ruimte te creëren voor gastvrijheid. In dit boek wordt betoogd dat hiervoor eerst opschorting nodig is, opschorting van ingeslopen meningen, beelden en oordelen. Mijn ervaring is dat daar waar direct contact gearrangeerd kan worden, veel mensen dikwijls in staat zijn om verbinding aan te gaan. Dit is vooral het geval als er sprake is van positief contact. (...) Kwartiermakers zijn meesters in het creëren van deze positieve ontmoetingen."
Waarom dit boek?
Er komen steeds méér kwartiermakers. Die gaan vaak met groot enthousiasme aan de slag om te werken aan meer gastvrijheid in de samenleving, met en voor mensen in kwetsbare posities. Dat doen ze op zeer uiteenlopende manieren. Kwartiermaken is in eerste instantie een praktijk, is hier en nu iets doen om ruimte te scheppen voor mensen die verlangen naar een waarachtig leven. Maar soms dreigt het gedachtengoed achter kwartiermaken te verwateren in al die verschillende praktijken. In 2009 kwam David Hidajattoellah van Anoiksis, vereniging voor mensen met schizofrenie, psychosen en aanverwante stoornissen, bij Gerda Scholtens en ondergetekende met de vraag of we met hem een cursus Kwartiermaken voor ervaringsdeskundigen wilden opzetten. Die cursus vond plaats in 2010 met tien zeer gemotiveerde mensen, voor een deel al werkzaam als kwartiermaker. Na afloop van de cursus hadden we naar ons idee de pijlers van kwartiermaken zo goed op een rij dat we daar eenvoudig een boek(je) over zouden kunnen maken. Tien ‘theoretische concepten’, aangevuld met praktijkverhalen en ‘gereedschap’ om mee aan de slag te gaan. Door allerlei omstandigheden heeft het toch langer geduurd dan de bedoeling was. Uiteindelijk heeft Rutger Post niet alleen de eindredactie en de vormgeving, maar ook schrijfwerk op zich genomen. Nu is het er dan.
Wij hopen dat dit boek helpt om de uitgangspunten van kwartiermaken goed vast te houden, en dat de veelvormige praktijkverhalen van de geportretteerde kwartiermakers tegelijkertijd inspireren tot het opzetten van dergelijke of ook heel andere praktijken. Deze portretten sluiten steeds aan bij de teksten over centrale thema’s van kwartiermaken, maar zijn niet perse regelrechte voorbeelden van het in praktijk brengen van dat thema. Hetzelfde geldt voor de stukjes in de marge, die mooie hulpmiddelen beschrijven, of bepaalde begrippen nader toelichten.
Het is zonneklaar, en uit de teksten te lezen, dat de meeste kwartiermakers vooral met en voor mensen met een psychiatrische achtergrond werken. Maar steeds vaker worden ook kwartiermaakprojecten opgezet voor en met mensen met een verstandelijke handicap of anderen die hun weg in de samenleving niet zomaar vinden, zoals bijvoorbeeld mensen met niet-aangeboren hersenletsel.
We danken de organisaties die in dit boek hebben geïnvesteerd: Anoiksis en een niet nader te noemen fonds. Daarnaast stelden het Kenniscentrum Sociale Innovatie en de Wmo-werkplaats Utrecht mij als bijzonder lector kwartiermaken (mede) in de gelegenheid dit boek uit te brengen.
Doortje Kal, juli 2012
N.B. In de teksten wordt regelmatig verwezen naar literatuur van allerlei herkomst. Waar mogelijk hebben we aangegeven waar bronnen te downloaden zijn op het internet. Het symbool (pijltje) betekent dat het betreffende stuk te downloaden is via *