De samenleving biedt mensen met een psychiatrische achtergrond en bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking niet al te veel kans op sociale integratie en maatschappelijke participatie. Kwartiermaken staat voor de poging een maatschappelijk klimaat te bevorderen waarin meer mogelijkheden ontstaan voor mensen in de marge om erbij te horen en mee te doen naar eigen wens en mogelijkheden.
Volgens de van Dale is een kwartiermaker iemand die belast is met de voorbereiding van een onderneming, een wegbereider, een voorloper. De 'onderneming' is hier een gastvrije, inclusieve samenleving voor mensen die met uitsluiting te maken hebben.
Het Landelijk Steunpunt Kwartiermaken probeert o.a. via deze site het gedachtegoed van kwartiermaken onder de aandacht te brengen, te inspireren tot kwartiermaakpraktijken en deze te ondersteunen en te coachen. Het Steunpunt biedt een aanspreekpunt voor mensen die zich oriënteren op het gedachtegoed en de praktijk van kwartiermaken. Via de Nieuwsrubriek worden belangstellenden op de hoogte gehouden van landelijke en lokale ontwikkelingen, van inspirerende boeken en congressen, nieuwe initiatieven en standvastige praktijken.
Bestel het boek! (€10)
Bekijk cover
Voorjaar 2010 is in eigen beheer een derde (ongewijzigde) druk van het proefschrift 'Kwartiermaken' uitgebracht, voorjaar 2012 een vierde, voorjaar 2016 een vijfde - voor tien euro te bestellen via d.kal@kwartiermaken.nl. Het samenvattende achtste hoofdstuk is bij publicaties te downloaden: 'Waar het huis geen zorg krijgt vindt de ontmoeting niet plaats'. De flaptekst is hieronder te lezen. Elders op deze site is het Voorwoord van Peter Dierinck bij de vijfde druk te lezen, zo ook het pleidooi van Jenny Boumans in 'Verder met kwartiermaken' en het lekenpraatje.
Met het beleid van vermaatschappelijking zoals dat de afgelopen decennia is ingezet, wordt beoogd maatschappelijke uitsluiting van mensen met een psychiatrische achtergrond tegen te gaan. Zorg dicht bij huis en 'maatschappelijke steunsystemen' moeten een proces 'van patiënt naar burger' mogelijk maken. Tot nog toe is te weinig aandacht uitgegaan naar wat sociale integratie van 'mensen die anders zijn' vergt van instituties en burgers.
In het boek Kwartiermaken is gezocht naar theorieën die kunnen helpen het 'ruimte maken voor de vreemde ander' - Kwartiermaken - te doordenken. Het Franse differentiedenken, de hermeneutiek, de 'theorie van de presentie' en de 'ethiek van de zorg' blijken bronnen van zowel (maatschappij)kritiek als inspiratie. De centrale vraag is hoe concreet gewerkt kan worden aan een gastvrij onthaal in buurtcentra en vrijwilligerswerk, in het denken over anders zijn, in de verhouding tussen uiteenlopende professionals en cliënten en in vriendschap en burgerschap. (Flaptekst, 2001)
Geplaatst: 29 oktober 2022
Een twintig jaar oud boek opnieuw uitgeven? Is dat de moeite waard? Ja, als het idee (kwartiermaken) nog steeds aan de orde is, de realiteit het idee nog niet heeft ingehaald... zie verder bij het Duitse vlaggetje.
Geplaatst: 17 oktober 2022
Een kwartiermaker maakt ruimte voor mensen die buitengesloten worden. Ook buurtmakers en opbouwwerkers streven naar een inclusieve buurt. Een gesprek over de parallellen tussen samenlevingsopbouw en kwartiermaken. Kun je als opbouwwerker ook kwartiermaker zijn?
Geplaatst: 13 september 2022
In deze bijdrage vraagt Gerda Scholtens een aantal kwartiermakers naar hun reflecties op het jongste boek van Doortje Kal, kwartiermaker bij uitstek, waarin een selectie uit haar lezingen uit de afgelopen twintig jaar is gebundeld. Aan het woord komen Anke Biermans, Henke van der Heiden, Wilma Beltman, Ahmet Türkmen en Jeroen van Heel.
"Achtergrond
Onlangs is het boek ‘Buiten het gewone’. Tien lezingen over kwartiermaken van Doortje Kal uitgekomen. De lezingen in het boek zijn een selectie uit ongeveer honderd lezingen en bestrijken een periode van 20 jaar waarin Doortje door uiteenlopende organisaties werd gevraagd om te komen spreken over het belang van kwartiermaken voor de vraagstukken waar deze organisaties zich voor gesteld zien. Dat ggz-organisaties haar vragen ligt voor de hand vanwege haar proefschrift over werken aan ruimte voor mensen met een psychiatrische achtergrond (Kal, 2001). Maar ook een organisatie als de GGD IJsselland vroeg haar om in Zwolle een lezing te houden over de zorg voor kwetsbare mensen. En op een bijeenkomst van de koepelorganisatie van woningcorporaties Aedes sprak zij over ‘krachtig wonen in de wijk’. Ze droeg verder haar steentje bij aan het congres Een schat aan ervaring: ‘zorgen dat ervaringsdeskundigheid via een inclusieplatform leeft bij alle partijen in de stad’."
Geplaatst: 25 augustus 2022
'Buiten het gewone geeft een inkijkje in de wijze waarop Doortje Kal zich door de praktijk heeft laten aanspreken, zich theoretisch ontwikkelde en andere kwartiermakers en organisaties heeft geïnspireerd. (...) In dit mooie boek brengt Kal kwartiermaken tot leven en geeft ze aan hoe belangrijk de inzet van ervaringsdeskundigen is.'
Geplaatst: 5 juli 2022
Ik ben heel blij met deze redelijk uitgebreide bespreking! Van Eeden meent dat de uitgebrachte lezingen 'jaloersmakend precies zijn geformuleerd'.
