De samenleving biedt mensen met een psychiatrische achtergrond en bijvoorbeeld mensen met een verstandelijke beperking niet al te veel kans op sociale integratie en maatschappelijke participatie. Kwartiermaken staat voor de poging een maatschappelijk klimaat te bevorderen waarin meer mogelijkheden ontstaan voor mensen in de marge om erbij te horen en mee te doen naar eigen wens en mogelijkheden.
Volgens de van Dale is een kwartiermaker iemand die belast is met de voorbereiding van een onderneming, een wegbereider, een voorloper. De 'onderneming' is hier een gastvrije, inclusieve samenleving voor mensen die met uitsluiting te maken hebben.
Landelijk Steunpunt Kwartiermaken
Sinds het verschijnen van haar proefschrift in 2001 onderhoudt Doortje Kal het Landelijk Steunpunt Kwartiermaken.
Het Landelijk Steunpunt Kwartiermaken probeert o.a. via deze site het gedachtegoed van kwartiermaken onder de aandacht te brengen, te inspireren tot kwartiermaakpraktijken en deze te ondersteunen en te coachen. Het Steunpunt biedt een aanspreekpunt voor mensen die zich oriënteren op het gedachtegoed en de praktijk van kwartiermaken. Via de Nieuwsrubriek worden belangstellenden op de hoogte gehouden van landelijke en lokale ontwikkelingen, van inspirerende boeken en congressen, nieuwe initiatieven en standvastige praktijken.
Voorjaar 2010 is in eigen beheer een derde (ongewijzigde) druk van het proefschrift 'Kwartiermaken' uitgebracht, voorjaar 2012 een vierde, voorjaar 2016 een vijfde - voor tien euro te bestellen via d.kal@kwartiermaken.nl. Het samenvattende achtste hoofdstuk is bij publicaties te downloaden: 'Waar het huis geen zorg krijgt vindt de ontmoeting niet plaats'. De flaptekst is hieronder te lezen. Elders op deze site is het Voorwoord van Peter Dierinck bij de vijfde druk te lezen, zo ook het pleidooi van Jenny Boumans in 'Verder met kwartiermaken' en het lekenpraatje.
Met het beleid van vermaatschappelijking zoals dat de afgelopen decennia is ingezet, wordt beoogd maatschappelijke uitsluiting van mensen met een psychiatrische achtergrond tegen te gaan. Zorg dicht bij huis en 'maatschappelijke steunsystemen' moeten een proces 'van patiënt naar burger' mogelijk maken. Tot nog toe is te weinig aandacht uitgegaan naar wat sociale integratie van 'mensen die anders zijn' vergt van instituties en burgers.
In het boek Kwartiermaken is gezocht naar theorieën die kunnen helpen het 'ruimte maken voor de vreemde ander' - Kwartiermaken - te doordenken. Het Franse differentiedenken, de hermeneutiek, de 'theorie van de presentie' en de 'ethiek van de zorg' blijken bronnen van zowel (maatschappij)kritiek als inspiratie. De centrale vraag is hoe concreet gewerkt kan worden aan een gastvrij onthaal in buurtcentra en vrijwilligerswerk, in het denken over anders zijn, in de verhouding tussen uiteenlopende professionals en cliënten en in vriendschap en burgerschap. (Flaptekst, 2001)
Onderhavige selectie van lezingen vormt een weerslag van hoe Doortje zich door praktijken heeft laten aanspreken.
Geplaatst: 7 april 2022
'Cruciale begrippen werden verdiept door ze in heel uiteenlopende theoretische en praktische contexten te beschouwen. Zo was er sprake van een continu leerproces.'
Op initiatief van Gerda Scholtens, kwartiermaker van het eerste uur, hebben we tien lezingen (van de vele tientallen) gebundeld en aangevuld met zijteksten met behulp van eindredacteur Rutger Post. Eind van de week komt het boekje van de drukker. Op te vragen voor 17,50 bij Tobi Vroegh. De omslag is een fragment van het schilderij Troost van Moniek Meinders. Peter Dierinck schreef het Voorwoord. Gerda Scholtens leidt het boekje in.
van Paranus naar Psychiatrie Verlag Vandaag was dus 24 januari 2022
Geplaatst: 22 maart 2021
In 2006 bracht Paranus op voorspraak van o.a. Fritz Bremer en Robin Boerema en in vertaling van Rita Schlusemann mijn proefschrift uit. In 2010 volgde een tweede druk. Deze derde druk gaat gepaard met geactualiseerde voorwoorden van Fritz Bremer en Doortje Kal.